Op zoek naar een Duitse kwaliteitswijn

Inleiding

De Duitse wijnwetgeving stamt af van de Deutsches Weingesetz (wijnwet) uit 1971. Die wijnwet ging uit van suikergehaltes en niet van oorsprong of terroir. Niet iedereen was het hier mee eens was en daarom is er het één en ander veranderd. De huidige Duitse wijnwet is aangepast aan de Europese wijnwet uit 2009. Alsnog is hij best ingewikkeld en daarom besloot ik er een blog over te schrijven.

De kwaliteitsniveaus

Landwein / Deutsche Wein
De meest eenvoudige wijn is landwijn of Deutsche wein. Het zijn eenvoudige wijnen die typerend zijn voor een specifiek gebied. Er zijn 26 herkomstgebieden aangewezen. De wijnmoet minimaal 5,5% alcohol hebben (in Baden 6,5%) en mag maximaal 18 gram restsuiker hebben per liter. De wijn is altijd droog of halfdroog.

Qualitätswein
Vervolgens komt de Qualitätswein, de grootste groep Duitse wijnen. De volledige naam is Qualitätswein bestimmter Anbaugebiete (QbA). Qualitätswein moet volledig uit één van de 13 Duitse wijnbouwgebieden (Anbaugebiete) komen. Over het algemeen zie je de verschillende kwaliteitsniveaus terug op de kaart, soms hebben de wijnmakers er andere namen voor bedacht. Je zal het misschien niet geloven, maar ook Liebfraumilch valt binnen deze categorie.

VDP
Dan heb je nog de VDP: Verband Deutscher Prädikatsweingüter: een samenwerkingsverband van ongeveer 200 top wijndomeinen met strenge kwaliteitseisen. Je kunt ze herkennen aan het logo met de adelaar met daarin een druiventros. De domeinen van de VDP hebben 4 kwaliteitsniveaus:

• Gutswein is de laagste classificatie en de druiven voor de wijn kunnen uit een groot gebied komen. Het zijn lichte, frisse wijnen en bedoeld om jong te drinken;
• Ortswein komt uit een meer afgebakend gebied. Het zijn de beste wijngaarden binnen de grenzen van een dorp of stad en het zijn de ambassadeurs van die terroirs;
• Vervolgens komt de Erste lage en dit zijn de wijnen die zijn gemaakt van de bijzondere wijngaarden en hebben al bewaarpotentie.
• Große Lage/Grosse Lage: dit zijn wijnen van een topwijngaard. De druiven hebben hier de hoogste kwaliteit en hier gelden de strengste eisen. Deze wijnen worden Große Gewächs/Grosse Gewächs of GG wijnen genoemd en zijn altijd droog.

Een wijn van een VDP weingut herken je aan het logo van de adelaar met daarin een druiventros

De GG wijnen hebben de meeste complexiteit en het beste bewaarpotentieel, sommige wijnen kun je wel 20 jaar bewaren. Hier gelden de strengste kwaliteitseisen: druiven worden selectief met de hand geoogst en er mag maar 50 hl per hectare worden geproduceerd tegenover bijvoorbeeld 75 hl voor Ortswein. Elk wijnbouwgebied in Duitsland heeft andere eisen qua rassen die toegestaan zijn voor het maken van de GG wijnen. In de Moezel mogen GG wijnen bijvoorbeeld alleen van riesling gemaakt worden en in Pfalz mogen dit meerdere druivenrassen zijn: riesling, weissburgunder en spätburgunder. Er wordt wel eens gezegd dat je voor een kwaliteitswijn op zoek moet gaan naar een VDP Weingut, maar je kunt bij de overige wijnboeren ook prachtige wijnen kopen. De Erste Lage is prima en voor een redelijk bedrag heb je een hele goede wijn met bewaarpotentieel.

Prädikatswein
De zes categorieën Prädikatswein zijn: kabinett, spätlese, auslese, beerenauslese en trockenbeerenauslese. Dit heeft met het suikergehalte van de druif te maken. Bij de Prädikatswein is chaptalisatie (het toevoegen van suiker aan onvergist druivensap om een hoger alcoholpercentage te krijgen) verboden. Bij de eerdergenoemde Qualitätswein is dat wel toegestaan.  Onderstaand vind je de wijnen in volgorde van droog tot zoet.

De categoriën:

• Kabinett: dit zijn lichte, frisse wijnen met een laag alcoholpercentage
• Spätlese: deze wijnen zijn iets voller en iets zoeter doordat de druiven iets later worden geoogst
• Auslese: Dit zijn wijnen die gemaakt zijn van overrijpe druiven, of van druiven die door botrytis zijn aangetast. Dit is een schimmel die kleine gaatjes in de schil van de druif prikt, hierdoor loopt het sap weg en blijft er een geconcentreerde smaak over. Ze worden zorgvuldig geselecteerd en de onrijpe druiven worden verwijderd
• Beerenauslese: Deze wijnen zijn voller en zoeter. Deze druiven zijn aangetast door botrytis
• Eiswein: Eiswein is een zeldzame wijn omdat het vanwege de klimaatverandering steeds moeilijker wordt om te maken. Het moet minimaal 7 graden vriezen, de druiven moeten in bevroren toestand geplukt en geperst worden. Doordat het water in de druif bevriest en het bevroren water achter blijft in de pers blijft er een zoetere en geconcentreerde wijn over
• Trockenbeerenauslese: voor het maken van deze wijn worden er overrijpe, verschrompelde, rozijnachtige druiven gebruikt, deze omstandigheden ontstaan door de botrytis. De wijnen zijn zoet, met smaken van gedroogde vruchtenschil en honing en je kunt ze lang bewaren

Bron: Wine Folly

Ten slotte zijn er nog een paar andere termen die je op etiketten kunt vinden

• Feinherb: dit zijn halfdroge wijnen, oftwewel halbtrocken. Sommige wijnboeren associëren de naam halbtrocken met een mindere kwaliteit en daarom kiezen ze voor feinherb. Feinherb is echter niet wettelijk vastgelegd.
•  b.A. (bestimmter Anbaugebiete): Dit zie je soms op het etiket staan als de wijn uit één van de 13 kwaliteitsgebieden komen, bijvoorbeeld uit de Mosel.

Dit vind je misschien ook leuk:

• 7X Tips voor een wijnreis naar Pfalz
• Ontdek de Nahe